Nieuw onderzoek koppelt veelgebruikte olie aan gewichtstoename
In een recente studie van de University of California, Riverside (UC Riverside) stellen onderzoekers dat sojaolie, die veel voorkomt in bewerkte voedingsmiddelen, mogelijk bijdraagt aan gewichtstoename. Die bevinding helpt ons beter te begrijpen hoe bepaalde voedingsmiddelen — zelfs ingrediënten die vaak als onschuldig worden gezien — het lichaamsgewicht kunnen beïnvloeden. Wetenschappers ontdekken steeds meer over de complexe metabole effecten van plantaardige oliën, vooral bij hoge consumptie.
Wat ze bij muizen vonden
De studie is experimenteel en werd op muizen uitgevoerd, maar levert aanknopingspunten voor hoe vetten het gewicht kunnen beïnvloeden. Er waren twee groepen muizen: een groep zonder genetische wijzigingen (de zogenoemde wildtypegroep) en een genetisch gemodificeerde groep. De niet-gemodificeerde muizen kregen een dieet rijk aan sojaolie en kregen aanzienlijk meer gewicht. Dat wijst erop dat het eten van sojaolie, onder bepaalde omstandigheden, kan leiden tot vetophoping en dus gewichtstoename.
Bij de genetisch gemodificeerde muizen, die een aangepast vetmetabolisme hadden, bleef het gewicht stabiel ondanks hetzelfde olie-rijke dieet. Dat suggereert dat genetische factoren bepalen hoe het lichaam sojaolie verwerkt en welke gevolgen dat heeft voor het gewicht.
Wat er metabool gebeurt
Een belangrijke component van sojaolie is linolzuur (een meervoudig onverzadigd vetzuur). In het lichaam wordt linolzuur omgezet in oxylipinen (afgeleiden van vetzuren). Die omzetting lijkt stofwisselingsroutes te activeren die niet optimaal worden geregeld, wat kan leiden tot ontstekingsreacties en vetopslag. Deze processen worden gekoppeld aan gewichtstoename en obesitas.
De studie toont ook aan dat oxylipinen samenhangen met ontsteking en vetopslag. Daardoor lijkt de bijdrage van sojaolie aan gewichtstoename vooral te zitten in de manier waarop het in het lichaam wordt gemetaboliseerd, wat de oorzaak‑gevolgrelatie tussen dieet en lichaamsgewicht complexer maakt.
Genen en dieet
De interactie tussen genetische aanleg en het dieet is een belangrijk punt in dit onderzoek. Het laat zien dat moderne eetpatronen, gecombineerd met genetische gevoeligheid, een rol spelen in hoe obesitas ontstaat als reactie op specifieke voedingsmiddelen zoals sojaolie. Momenteel zijn er geen plannen voor onderzoek bij mensen, wat betekent dat de bevindingen nog niet direct zijn bevestigd of toepasbaar op mensen.
De onderzoekers hopen dat de resultaten toekomstig onderzoek en voedingsbeleid informeren. Het biedt aanleiding om kritischer te kijken naar hoe voedingsmiddelen zoals sojaolie de gezondheid beïnvloeden, vooral in relatie tot obesitas.
Het onderzoek benadrukt dat, hoewel sojaolie veel voorkomt in bewerkte producten, de manier waarop ons lichaam die olie verwerkt belangrijker is dan de olie zelf. De recente ontdekkingen rond metabole routes die met vetophoping te maken hebben, nodigen uit tot een bredere discussie over voedingskeuzes en gezondheid. Bewustzijn over mogelijke gevolgen van overmatige consumptie van deze olie kan mensen helpen beter geïnformeerde dieetkeuzes te maken.